ప్రత్యక్ష ' డబ్బింగ్ '

ఇతర భాషా చిత్రాలు మన రాష్ట్రంలో విడుదల కావడం మనకు కొత్త కాదు. అలాగే అనువాద చిత్రాలూ మనకి కొత్తకాదు. టాకీలు మొదలైన కొంత కాలానికి గానీ ఇతర భాషల్లోకి అనువాదం చేసే ప్రక్రియ ప్రారంభం కాలేదు. ఈ అనువాదం లేదా డబ్బింగ్ ప్రారంభం కాక ముందు సామాన్య ప్రేక్షకులకు ఆ భాష అర్థం కావడానికి ఆయా థియేటర్ల యజమానులు కొంత కసరత్తు చేసేవారు. ఆ విన్యాసాల్లో ఓ ప్రక్రియ ' ప్రత్యక్షానువాదం '.

ఈ ప్రక్రియ ముఖ్యంగా రెండో శ్రేణి నగరాలలో ఎక్కువగా ఉపయోగించేవారు. ఇంతకీ అదేమిటంటే ఇతర భాష ముఖ్యంగా హిందీ, ఇంగ్లీషు భాషల చిత్రాలు విడుదలయినపుడు తెర వెనుక ఒక వ్యక్తిని కూర్చోబెట్టి ఆ చిత్రం లోని సంభాషణలన్నీ అనువాదం చేసి చెప్పించేవారు. అతను ప్రతి సంభాషణను మక్కికి మక్కి అనువాదం చేసి వినిపించేవాడు. ఒకప్రక్క సినిమాలోని అసలు సంభాషణలు, మరోప్రక్క అనువాదకుని సంభాషణలు కలగలసిపోయి అదొక గందరగోళం.......

1942 లో అశోక్ కుమార్ హీరోగా హిందీలో వచ్చిన ' కిస్మత్ ' సంచలనం సృష్టించింది. కలకత్తాలో సుమారు మూడు సంవత్సరాలు నడిచి చరిత్ర సృష్టించింది. ' షోలే ' వరకూ ఆ రికార్డు అలాగే ఉంది. ఆ చిత్రం విజయవాడలో విడుదలయినపుడు తొలిసారి ఈ ' ప్రత్యక్ష అనువాదం ' లేకుండా నడిపించారు. అప్పటినుండి పర భాషా చిత్రాలు ఆయా భాషల్లోనే చూడడానికి అలవాటు పడ్డారు తెలుగు ప్రేక్షకులు. తమిళం లాంటి ఇతర భాషల చిత్రాలు డబ్బింగ్ చెయ్యడం ఆ తర్వాత ప్రారంభమయ్యింది. హాలీవుడ్ లో విడుదలయిన కొన్ని సంవత్సరాలకు గానీ మనం చూడలేని సినిమాలిప్పుడు నేరుగా మన భాషలోనే విడుదలవుతున్నాయి. ఎప్పుడో విడుదలయిన చిత్రాలు డబ్బింగ్ చేసి విడుదల చెయ్యడంనుంచి, ఇప్పుడు అసలు చిత్రం విడుదలతో బాటు డబ్బింగ్ చిత్రం కూడా విడుదల చేసే స్థితికి చేరుకున్నాం.

అనుబంధం : ప్రత్యక్ష డబ్బింగ్ విషయంలో ప్రత్యక్ష అనుభవం

నేను రాస్తున్న, రాసిన విషయాలన్నీ నా ప్రత్యక్షానుభవాలు కాదు. పెద్దల ద్వారా విన్నవి, పత్రికలు, పుస్తకాలలో చదివినవి క్రోడీకరించి రాస్తున్నవే !
ఈ టపాలో రాసిన విషయంలో ప్రత్యక్షానుభవంగల బ్లాగు మిత్రులు శ్రీ నరసింహ ( వేదుల బాలకృష్ణమూర్తి ) గారు తమ స్వీయానుభవాన్ని వ్యాఖ్య రూపంలో తెలియజేసారు. అది కేవలం వ్యాఖ్య రూపంలో ఉండిపోవడం ఇష్టం లేక ఇందులో అనుబంధంగా చేర్చాను. ఆయన్ని తమ అనుభవాలు, అనుభూతులు ఇంకా వివరంగా తెలియజెయ్యమని కోరడం జరిగింది. అలాగే నేను రాస్తున్న విషయాలలో ప్రత్యక్ష, పరోక్ష అనుభవాలు కలిగిన వారెవరైనా ఆ విషయాలను తెలియజేస్తే బాగుంటుంది. మరింత ఆసక్తికరమైన, విస్తృతమైన సమాచారాన్ని చదువరులకు అందించగలం.
* నరసింహ గారి అనుభవం....................

చిన్నప్పుడు (1963)అంటే పదకొండో క్లాసు పబ్లిక్ పరీక్షలు భీమవరంలో వ్రాసేసాక అక్కడే తాజ్ మహల్ హిందీ సినిమా చూసాం. అప్పుడే మీరు చెప్పిన ప్రత్యక్ష అనువాదం ఆ ధియేటర్లో మొదటిసారిగాను, చివరిసారిగాను కూడా వినటం జరిగింది. అనువాదం చాలా బాగా సాగినట్టు గుర్తు.

* గతంలో సి. బి. రావు గారి టపా డేరా సినిమా లో Mike Dubbing చూడండి.


Vol. No. 01 Pub. No. 196