దానత్రయం... తానొకటి తలస్తే... దైవమొకటి... ' శకపురుష ' వేదాంతం... ఇంకా ....

* ఆకలి వేసినప్పుడు అన్నం పెట్టి ఆకలి తీరిస్తే, ఆ ఆకలి తీరిన కొద్ది గంటల్లోనే అవతలి వ్యక్తి ఆ సహాయాన్ని మరవచ్చు. కట్టుకోడానికి గుడ్డముక్క లేదని యాచించిన వాళ్ళకి కొత్త బట్టలు కుట్టించి ఇస్తే ఆ బట్టలు మాసి, చిరుగులు పడితే ఆ సహాయానికి అంతటితో ‘ తెర ’ పడినట్లే ! కానీ, ప్రాణాపాయ స్థితిలో వున్న వ్యక్తికి రక్తదానం చేసి ఆ మనిషిని ఆదుకొని, తద్వారా ఓ సంసారాన్ని నిలబెట్టగలిగితే, ఆ సహాయాన్నందుకొన్న వ్యక్తి తను జీవించి వున్నంత కాలం తాను పొందిన సహాయాన్ని, ఆ సహాయాన్నందించిన మహానుభావుణ్ణి మరచిపోడు. మరువలేడు. ( రచయిత స్వరంలో కూడా... ) - దానత్రయం

* “ మొదట్లో జీవితంలో కొన్ని నియమాలు, నిబంధనలు పెట్టుకొన్నాను. కొన్నిటి విషయంలో నిషేధాలు కూడా పెట్టుకొన్నాను. వాటిని చాలవరకు అమలులో పెట్టడానికి ప్రయత్నించాను. కాని వయస్సు పెరిగేకొద్దీ, వృద్ధాప్యం పెరిగిన కొద్దీ వీటిలో కొన్నిటిని ఉల్లంఘించవలసి వస్తోంది. కొన్నాళ్ళకు అసలు జాబితా అంతా ఎత్తివెయ్యటం జరుగుతుందేమో ” అన్నారు శ్రీ మొక్కపాటి నరసింహశాస్త్రి గారు. - రావూరు కలం శీర్షికన తానొకటి తలస్తే... దైవమొకటి...

* 1932 లో దేశోద్ధారక కాశీనాథుని నాగేశ్వరరావు పంతులు గారు, డాక్టర్ గోవిందరాజుల సుబ్బారావు గార్ల సమక్షంలో మద్రాసులో జరిగిన నాట్య కళాపరిషత్తు లో రాఘవయ్య గారి నాట్య ప్రదర్శన ఏర్పాటు చేసారు గూడవల్లి రామబ్రహ్మం గారు. నాగేశ్వరరావు పంతులుగారు ఆ ప్రదర్శనకు ముగ్ధులై రాఘవయ్యగారిని చిత్ర పరిశ్రమకు పరిచయం చెయ్యాల్సిందిగా రామబ్రహ్మం గారికి సూచించారు. అయితే దీనికి గురువుగారి అనుమతి లభించలేదు రాఘవయ్యగారికి. అయినా పలువురి ప్రోత్సాహంతో ' మోహిని రుక్మాంగద ' చిత్రంలో నాట్యం చేసారు. కానీ అనుకున్నంత పేరు రాలేదు. దాంతో నిరుత్సాహపడినా రామబ్రహ్మం గారి ప్రోత్సాహంతో ' రైతుబిడ్డ ' చిత్రంలో చేసిన దశావతారాలు నృత్యం ఆయనకి చిత్రసీమలో గుర్తింపు తెచ్చిపెట్టింది. - ' శకపురుష ' వేదాంతం. 

 ఇంకా చాలా... ఈ క్రింది లింక్ లో.... 

శిరాకదంబం 09_006

Visit web magazine at https://sirakadambam.com/ 

Vol. No. 11 Pub. No.006

కార్తీకమ్... ట్రంకు పెట్టె... బాపూ ! నీకోసం... దాశరథీ ! కవితా పయోనిధీ !... ఇంకా...

 * ఆ రాత్రి – ఉండబట్టలేక – అటు ఇటు ఎవరూ తనని గమనించడంలేదని నిర్ధారణ అయాక ఇల్లంతా చుట్టబెట్టి, ప్రతీ గదీ గాలించింది తన ట్రంకు పెట్టె కోసమని ! ఎక్కడయినా కనిపిస్తేగా అది ! ఇంకెక్కడి పెట్టె !- " ట్రంకు పెట్టె " ( రచయిత స్వరంలో ఈ కథ వినండి )
* “ సత్యమే పలకడం, ప్రతి జీవిని సమానంగా చూడడం, అహింసావాదం అంటే, ఏదీ కొట్లాడకుండా నిరాహారదీక్ష చేస్తూ సత్యాగ్రహమే తన ఆయిధం గా చేసుకుని తెల్లదొరలమీద, అంటరానితనమనే జాడ్యం మీద యుధ్ధం చేసాడు కనకనే ఆయనని మహాత్మా అని ప్రజలు నాయకులు అన్నారు నాయనా! ” - " బాపూ ! నీకోసం... "
* తెలుగు చలనచిత్ర ప్రపంచంలోకి ఎందఱో కవులు వచ్చారు. కొందరే ప్రేక్షక శ్రోతల మదిలో నిలిచిపోయారు. శ్రోతలు పాట వింటూ దృశ్యం ఊహించుకునేలా రాయగలగడం అందరికీ సాధ్యం కాదు. అందులో దాశరథి అగ్రగణ్యులు. ఆయన పాట వింటే చాలు....దృశ్యం మన కళ్ళముందు కదలాడుతుంది. - " దాశరథీ ! కవితా పయోనిధీ ! "

ఇంకా.... ఈ క్రింది లింక్ లో......
శిరాకదంబం 09_005  

Visit web magazine at https://sirakadambam.com/ 

Vol. No. 11 Pub. No. 005

దుర్గా రూపము... గాంధీయుగం... జాశడువోముత్తు... ఇంకా... చాలా...

గాంధీ జయంతి, దసరా శుభాకాంక్షలతో....
* సర్వజగత్తు సృష్టించిన ఆ తల్లిలో ఎంత కవనమో ఉంది. ఎంత గానమో దాగిఉంది. జగత్ సృష్టికి మించిన కళ ఏమున్నది ? అంతకు మించిన శిల్పమేమున్నది ? ఆమెలో గోచరించని కళలేమి ఉన్నాయి ? సర్వకళా స్వరూపిణి ఆమె. వాణి ఆమె రూపమే. అందువలన నవరాత్రులలో ఒకనాడు ఆమెను సరస్వతిగా పూజిస్తారు.... - "దుర్గా రూపము ".
* గాంధీజీ స్వభావం ఏనాడూ సంఘర్షణల వలనో, సందిగ్ధ పరిస్థితుల వలనో, రాజకీయ విబేధాల వలననో, మనో నిశ్చయాన్ని కోలుపోలేదు. ఏకాగ్రత విడవలేదు. పోరాటం ఆపలేదు. ఏ ఒత్తిళ్ళకీ లొంగి తన పంథా మార్చుకోలేదు. చరఖా వదలలేదు, ఆడంబరాలకీ ఆర్భాటాలకీ తన జీవితంలో చోటివ్వలేదు, అవకాశం ఇవ్వలేదు, తాత్త్వికత గాంధీజీని సత్య తపస్వి ని చేసింది..... "గాంధీయుగం "
* ఉన్నఅంత మందికి అన్నేసి టీవీలు కొనాలంటే... ఇండియాతోపాటు పాకిస్తాన్నీ, క్రిందనున్న శ్రీలంకనీ ‘ భలేమంచి చౌకబేరం ’ లా అయిన కాడికి అమ్మీయాలి. మరదే... ‘ అందరికీ ఒకే ఒక్క టీవీ’ ఉంటే... పుణ్యం పుచ్చి... దానికి కేబల్ కనెక్షన్ వచ్చి చేరితే, ఓ పాతిక ఛానల్స్ జమైతే.... ఆ స్థితి... ఆ ఇంటి పరిస్థితి... ఆయుధాల్లేని కురుక్షేత్రం ! అవధులు లేని రణక్షేత్రం !!..... " జాశడువోముత్తు "

ఇంకా.... ఈ క్రింది లింక్ లో.......
శిరాకదంబం 09_004

  Visit web magazine at https://sirakadambam.com/ 

Vol. No. 11 Pub. No. 004

అనిరుద్ధ చరిత్ర-పరిచయం... అన్నమయ్య-పోతన... వెండితెర పేరంటం... ఇంకా...చాలా....

*  బాణుని కూతురు ఉష జగదేక సౌందర్యరాశి. సంగీత కళానిధి. సంగీతం, సాహిత్యం, నాట్యం పార్వతీదేవి దగ్గర నేర్చుకుంది. ..... " అనిరుద్ధ చరిత్ర-పరిచయం "
* పోతన పద్యాల్లో శబ్దాలంకార సౌందర్యాన్ని ఆస్వాదించవచ్చు. పదకవితాపితామహుని పదాల్లో గానామృతాన్ని పానం చేయవచ్చు. వీరిరువురి సాహిత్యంలో కానవచ్చే భక్తి పారవశ్యానికి పొంగిపోని వారు ఉండరు..... " అన్నమయ్య-పోతన "
* గృహిణులు చాలామంది సినిమాలకు వెడుతూవుంటారు. ఆ భర్త ఒక్కడూ తొమ్మిదిన్నర దాకా కునికిపాట్లు పడ్తుంటాడు. ఇంతలో ఎవరైనా వచ్చి “ పిల్లలు లేరా ? ” అంటే-ఆయనగారో నవ్వు నవ్వి “ వెండితెర పేరంటం ” అంటాడు పాపం.... " రావూరు కలం- వెండితెర పేరంటం "

.... గురజాడ ' కన్యాశుల్కం ' నుంచి సూక్తులు, కూ'చిత్రం'....ఇంకా...  చాలా.... ఈ క్రింది లింక్ లో.....
శిరాకదంబం 09_003 

 Visit web magazine at https://sirakadambam.com/ 

 Vol. No. 11 Pub. No. 003

శుక్లాంభరధరం...నర్తనశాల.... శ్రీపాద వారి ' కొత్తచూపు.' .. ఇంకా చాలా....

వినాయకచవితి శుభాకాంక్షలతో.....
* నందకాంశ సంభూతుడైన అన్నమయ్యకు వరదుని కారణంగా అన్ని విద్యలు అబ్బాయి. అన్నమయ్యకు, “ ఆడిన మాటెల్ల నమృత కావ్యముగ పాడిన పాటెల్ల పరమ గానముగ” భాసించిందింది..."అన్నమయ్య శ్రీ వేంకటేశ్వర శతక పరిశీలన " నుండి....
* అహో ! యేమి యీ సైరంధ్రి భువనమోహన లావణ్యము ! ఈమె నన్ను ధన్యుని చేయుటకై దివినుండిభువికి దిగివచ్చిన జ్యోత్స్నా బాలికయో – కాకఊహాతీత కారణములచే ఉన్నత గగనాల నుండి ధరకు జారీ స్థిరత్వము నందిన శంపాలతాంగియో –... " నర్తనశాల "నుండి...
 * ఆ రోజుల్లోనే వివాహం కంటే కూడా ఆత్మరక్షణ విద్య స్త్రీ కి ఎంతో అవసరమని నొక్కి వక్కాణించారు. అందుకు నిదర్శనంగా వ్యాయామాలు, సాము గరిడీల స్కూలును స్థాపించారు. అందులో ఒక టీచర్ ని నియమించారు. అందులో మొదటి విద్యార్థిని మన కథానాయిక అన్నపూర్ణ.....శ్రీపాద వారి " కొత్తచూపు " నుండి....
* ఆయన మైసూరు నుంచి కలకత్తాకు వెళ్ళేటప్పుడు గుర్రపు బండిని పువ్వులతో అలంకరించి ఆయనను కూర్చోపెట్టి విద్యార్థులే రైల్వే స్టేషన్ వరకు లాక్కుని వెళ్ళారట. ఈ అరుదైన గౌరవాన్ని తన శిష్యుల నుంచి అందుకున్న గురువు డా. సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్..... " అధ్యాపక వృత్తి నుండి అధ్యక్ష పదవి దాకా... " నుండి...
ఇంకా... చాలా.....
వినాయకచవితి మరియు ఉపాధ్యాయ దినోత్సవ ప్రత్యేక సంచిక.... ఈ క్రింది లింక్ లో......
శిరాకదంబం 09_002

Visit web magazine at https://.sirakadambam.com 

Vol. No. 11 Pub. No. 002

భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమం...ప్రయాణికులు...వడ్డాది సుబ్బరాయకవి... ఇంకా...

 * ‘విభజించి పాలించు‘ సూత్రాన్ని బ్రిటిష్ వారు ప్రయోగించకపోలేదు. ఉప్పెనలా ఎగిసిన జాతీయోద్యమాన్ని బల ప్రయోగంతో అణిచి వెయ్యలేక ప్రజలను కులాల, మతాల వారీగా చీల్చేందుకు ప్రయత్నాలు చేశారు. ముఖ్యంగా దక్షిణాదిలో బ్రాహ్మణ – బ్రాహ్మణేతర విబేధాలను రెచ్చగొట్టారు...... "భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమం"

*  మనోఫలకం కంప్యూటర్ లోకి ఎవరో, ఎప్పుడో, ఎక్కడో ప్రోగ్రామ్ చేసిన కార్డ్ ఒక్కక్కటీ డిసైఫర్ అవుతున్న కొద్దీ భోగం, రోగం, యోగం పుడతాయి. పూర్ మానవుడికి జ్ఞాపకాలు తరుముతుంటే అడుగులు పడని దారుల వెంట పరుగులు తీస్తాడు.... "కథావీధి - ప్రయాణికులు"

* విద్యకు తగిన సుగుణ వినయసంపద ఉండుటచే వసుకవి అనంత కీర్తినందెను. వీరివద్ద విద్యనభ్యసించిన విదేశీయులెందరో. ఓ. జె. కూల్డ్రే దొరయంతవాడు వీరి పాఠము వినుటకు చెవికోసికొని తలుపుచాటున నక్కి వినెడివాడని ప్రతీతి. వారి భారత పాఠము మరీ అద్భుతం. వినితీరవలెనని నాటి విద్యార్థులు ఇప్పటికీ చెప్పుకొనుచుందురు..... "వడ్డాది సుబ్బరాయకవి"

.... ఇంకా చాలా.... తొమ్మిదవ వార్షికోత్సవ మరియు స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ ప్రత్యేక సంచిక లో... ఈ క్రింది లింక్ లో....
శిరాకదంబం 09_001
 ఈ సంచిక పైన, ఇందులోని అంశాలపైనా మీ అమూల్యమైన అభిప్రాయాలను ఆయా అంశాల క్రింద ఉండే వ్యాఖ్యల పెట్టె లో వ్రాయండి. లేదా editor@sirakadambam.com కు గాని, editorsirakadambam@gmail.com కి గానీ పంపండి.
ధన్యవాదాలతో.....
శి.రా.రావు

 Visit web magazine at www.sirakadambam.com

Vol. No. 11 Pub. No. 001

దక్షిణాఫ్రికా లో గాంధీ స్మృతి 'ఆనందవిహారి '... తేనెతెలుగు బాలసాహిత్యం..... గోపావఝుల వారి ' తో. లే. పి. '.... ఇంకా....

* వ్యాస పూర్ణిమ లేదా గురు పూర్ణిమ అంటే ఏమిటి? వ్యాస మహర్షి జననం, జీవితం గురించిన అనేక విశేషాలను ' గురుపూర్ణిమ ' లో......

* అక్కడ సాక్షాత్తు ఆ ప్రవచనాన్ని వినడానికి శ్రీ ఆంజనేయ స్వామి వారు విచ్చేశారా అన్న ఆనందానుభూతి కలిగి, ఆ స్పందన తో శ్రోతలందరి కళ్ళవెంబడి అప్రయత్నం గా అశ్రుధారలు !!! నిజం గా ఈ అనుభూతి అనుభవైకవేద్యమనే అని చెప్పాలి.... ' తో. లే పి. ' లో......
* “ బాలసాహిత్యం తీయని మామిడిపండులా ఆపాతమధురంగా ఉండాలని, భాష సరళంగా, లలితంగా ఉండాలని, పండు ఒలిచి చేతిలో పెట్టినట్లు ఉండాలని ” డాక్టర్ దాశరధిగారు చెప్పారు.... ' తేనెతెలుగు బాలసాహిత్యం 'లో.....
* గాంధీజీ రైల్వే ప్లాట్‌ఫామ్ మీదకు నెట్టివేయబడిన సంఘటన వార్షికోత్సవం సందర్భంగా దక్షిణాఫ్రికా సందర్శన విశేషాలు ... సప్నా వీణ ఉత్సవాలు, వాగ్గేయకారోత్సవం, గురువాణి విశేషాలు.... ' ఆనందవిహారి ' లో.....
ఇంకా.... చాలా.... ఈ క్రింది లింక్ లో.......
శిరాకదంబం 08_008 

Visit web magazine at www.sirakadambam.com

Vol. No. 10 Pub. No. 005

సుబ్బరాయుడి రహస్య జీవితం....రైలు కూత...పదకవితా పితామహుడు... ఇంకా...

 * సుబ్బారాయుడు మనలో ఒకడు. నిజానికి మనందరమూ సుబ్బారాయుళ్లమే. మనకి ఉన్న శక్తి సామర్ధ్యాలకి, తగిన స్థాయి, సామాజికపరంగా, ఉద్యోగ / వృత్తి / వ్యాపారపరంగా, ఆర్ధిక పరంగా మనలో చాలామందికి లభించదు.- ' కథావీధి ' శీర్షికన ' త్రిపుర కథలు ' పరిచయంలో " సుబ్బారాయుడి రహస్య జీవితం ".
* కోటప్ప కొండ తీర్ధానికి వెడితే అక్కడ తప్పిపోయి ఏడుస్తూ ఉంటే చాలాసేపు వాడి వాళ్ళకోసం వెదికి ఎవ్వరు దొరక్క రెండేళ్ళ వయస్సు ఉన్న వాడిని తమకే తిండికి కష్టంగా ఉంటే మళ్ళీ వీడు కూడా భారమే కదా అని కూడా సంశయించకుండా ఎత్తుకొని ముద్దాడి ఏడుస్తున్న వాణ్ణి సముదాయించి తనతో తీసుకొచ్చి ఆ స్వామి పేరే పెట్టుకొని పెంచుకుంటున్న ముసలయ్యకి వాడు భారం కాదు.
- " రైలు కూత " కథ.
* సకల సృష్టి స్థితి కారుకుడైన శ్రీనివాసుని తన జీవితసర్వస్వంగా భావించి, తన కీర్తనామృతధారలతో స్వామిని కూడా పరవశింపజేసిన మహాభక్తుడు అన్నమయ్య. ఆంధ్రభాషకు 32 వేల సంకీర్తనలనే అపూర్వ రత్నాలందించిన అన్నమయ్య క్రీ.శ.1503 లో విశ్వాంతర్యామి అయిన వేంకటేశ్వరునిలో అంతర్లీనమయ్యాడు.
- ' అన్నమయ్య ' జయంతి సందర్భంగా ప్రత్యేక వ్యాసం " పదకవితా పితామహుడు "
* తెలుగు పాట పుట్టుక ముందు వెనుకల గురించి సమగ్రమయిన పరిశోధన చేసిన వారు అతి కొద్ది మంది ఉన్నారు. వారిలో అమలాపురం కి చెందిన శ్రీ పి. ఎస్. రెడ్డి గారు ఒకరు. డా. పైడిపాల గా పేరు తెచ్చుకున్న వీరు ఈ రంగం లో అవిరళకృషి చేసారు.
- ' తో.లే.పి. ' శీర్షికన " డా. పైడిపాల "
ఇంకా చాలా ........ ఈ క్రింది లింక్ లో......
శిరాకదంబం 08_007 

 Visit web magazine at www.sirakadambam.com 

Vol. No. 10 Pub. No. 004